Adenovirus infeksiyonları genellikle asemptomatik seyreder. Etkilenen buzağılarda pneumoni, enteritis, konjuktivitis, keratokonjuktivitis veya zayıf buzağı doğumu görülebilir.
Etiyoloji : Etken Adenoviridae familyasının Adenovirus genusunda yer alır. Çift iplikçikli DNA içerir, ikosahedral simetrili ve zarfsızdır. Sığır adenoviruslarının 10 serotipi bulunmaktadır.
Epizootioloji : Doğal konak sığırlardır. Bulaşma direk temas ile olmaktadır. Virus nazal ve göz akıntısı ile saçılır fakat gaita ile virus saçımı olmamaktadır. Giriş yolu ağız veya solunum yolu iledir, aerosol bulaşmada görülebilmektedir. Virus saçımı yaklaşık iki hafta kadardır.
Klinik seyir:İV veya deneysel enfeksiyonlardan sonra ateş en erken 2-3 günde çıkar. Saha infeksiyonlarında hastalık 2 hafta sonar ortaya çıkmaktadır. Klinik olarak pneumonia, enteritis ( BAV-3, BAV-4, BAV-5 ), konjuktivitis- keratokonjuktivitis, zayıf buzağı sendromu ( BAV-5, BAV-7 ) ve abort görülebilir.
Patoloji-Histopatoloji : enteritis olgularında peteşiyel hemorajiler ve hemorajik fibrinopurulent enteritis görülür. Pneumoniler çoğunlukla pasteurella enfeksiyonları ile komplikedir. Zayıf buzağı doğumlarında : polyartritis, subkutanoz ödem ve hemoraji görülmektedir. Mide-bağırsak, akciğer,karaciğer, adrenal bezler ve böbreklerde eozinofilik intranükleer inklüzyon cisimcikleri görülür.
Tanı : Klinik olarak BAV enfeksiyonlarının tanısı güçtür, çünkü birçok enfeksiyonda (BVDV, IBR, Salmonellosis, Kolibasillozis, toksikasyon) benzer klinik tablo görülür ve miks enfeksiyon şekillenebilir. Laboratuvar tanısında nasal veya göz swabı alınır ve bu swablardan virus izolasyonu ve PCr yapılır. Serolojik tanı için serumda antikorlar aranabilir ancak tanısal değeri sınırlıdır. Polyarthritisli zayıf buzağı sendromu gösteren hayvanlardan alınan synovial sıvı da virus izolasyonu ve PCR için uygundur. Ölen hayvanlarda lezyonlu iç organlardan virus izolasyonu ve moleküler tanı (PCR) yapılabilir.
İmmunite : Buzağılar kolostrum ile anneden nötralizan antikor alırlar. Buna rağmen buzağılarda infeksiyonlar oluşabilir. Aktif enfeksiyonu takiben humoral yanıt ortaya çıkar ve bu antikorlar lakrimal ve nazal sekresyonlarda saptanmıştır. Lokal ve sekretorik antikorların enfeksiyonun kontrolünde rol oynamaktadır. Oluşan antikor yanıtı virus tipine spesifiktir. Başka deyişle bir serotipe karşı oluşan bağışıklık (antikorlar) diğer serotipe karşı korumaz. Hastalığa karşı karma aşılar önerilmektedir. Dehidrasyon ve sekonder infeksiyonlara karşı antibiyotik ve sıvı tedavisi uygulanır.
Kaynak:
İstanbul Üniversitesi Veteriner Fakültesi Ders Notları
Comments