Herpesviridae familyasının bir üyesi olan felide herpesvirus-1’in (FeHV-1) doğal konakçısı kedigillerdir. Bulaş yolu çoğunlukla direkt temas olan viral ajan, konjuktiva ve korneada oluşturduğu yoğun enfeksiyonun yanı sıra üst solunum yolu problemlerine de yol açmaktadır. Etken, primer enfeksiyonu atlatan hayvanların genellikle trigeminal ganglionlarında latent enfekte hale geçmektedir. İyileşen hayvanların pek çoğu yaşamları boyunca etkeni taşır ve saçarlar.
FeHV-1, Herpesviridae familyasının, alphaherpesvirinae alt familyasının varicellovirus genusu içerisinde yer almaktadır. Etken, ilk olarak 1958 yılında Amerika Birleşik Devletleri’nde üst solunum yolu enfeksiyonu semptomları gösteren yavru bir kediden izole edilmiştir.
Enfeksiyonun önlenmesi ve kontrol altına alınabilmesi için aşı uygulamaları ve hastalıkla mücadele yönetimi bir arada düşünülüp, hastalığa o perspektiften yaklaşmak önemlidir. FeHV-1 prevalansı yüksek, kolay bulaşabilen ve kimi zaman ciddi veya ölümcül vakalara sebep olan bir enfeksiyon olduğu için aşılama en temel koruma yöntemidir [8]. FeHV-1 enfeksiyonu ile mücadelede modifiye canlı aşılar ve inaktif aşılar kullanılmaktadır. Bunlar Feline Corona virus (FCV), Feline Calicivirus ve Feline Panleukopenivirus ile kombine şekilde hazırlanabilmektedir.
İnaktif aşı uygulamalarından sonra reenfeksiyon ve virus saçılımı gibi risk faktörleri bulunmadığı için oldukça güvenlidir. Hatta gebe kedilerde uygulanmak üzere bazı inaktif aşılar üretilmiştir. Gebelik sırasında uygulanan bu aşılar yavruların da korunmasında rol oynamaktadır .
Özet: Canine herpesvirus-1 ve ph
ocine herpesvirus-1 ile yakın antijenik ilişkisi olan felide herpesvirus-1 (FeHV-1), kedigiller familyasında akut ve kronik üst solunum yolu ve oküler hastalık tablolarının oluşmasına neden olur. Hastalığı atlatan hayvanlarda virusun latent kalma olasılığından dolayı reenfeksiyonlar görülür. Yapılan bu derlemede kedigiller için enfeksiyözitesi ve kontagiyözitesi oldukça yüksek olan FeHV-1 enfeksiyonu ile ilgili bilgiler verilmiştir.
Anahtar kelimeler: Felide herpesvirus-1 (FeHV-1)
Kaynakça:
Ali Küçük, Yakup Yıldırım Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Viroloji Anabilim Dalı, Burdur Etlik Vet Mikrobiyol Derg, 2018; 29 (1): 76-81
Comments