Özet: Kedi ve köpek dermatofitozlarının (mantar enfeksiyonu) retrospektif değerlendirilmesi amacıyla yapılan bu çalışmada, 1998-2003 yılları arasında Ankara Üniversitesi Veteriner Fakültesi Mikrobiyoloji Anabilim Dalı’na dermatofitoz (mantar enfeksiyonu) şüphesi ile getirilen 164 kedi ve 357 köpekten alınan örnekler incelendi. Dermatofitoz (mantar enfeksiyonu) şüpheli örneklerden toplamda %20.3 olmak üzere, kedilerden %21.9 ve köpeklerden ise %19.6 oranında dermatofitoz (mantar enfeksiyonu) etkenleri izole ve identifiye edildi. Kedi ve köpeklerde Microsporum spp.’nin izolasyon oranı (%60.4), Trichophyton spp.’den (%39.6) daha yüksek olarak bulundu. Ayrıca, mevsimsel olarak dermatofitoz oluşumunda farklılığa rastlanmadı.
Anahtar sözcükler: Dermatofitoz (mantar enfeksiyonu), kedi, köpek.
Dermatofitoz (mantar enfeksiyonu) dünyanın her yerinde yaygın olarak görülmektedir. Bireysel farklılık, ırk predispozisyonu ve çevresel koşullar hastalığın oluşmasında en önemli faktörlerdir. İnfeksiyonun oluşumunda fungal sporların alınması, hayvanlar arası temas ve infekte materyaller de önemlidir. Hastalığın diğer hayvanlar, insanlar ve çevreye bulaştırılmasında klinik olarak hasta ve asemptomatik hayvanlar önemli rol oynar. Bütün yaş grupları ve ırklarda infeksiyon görülebilir. Hastalığın inkubasyon süresi 7-10 gündür.
Klinik belirtiler hastalığa neden olan mantar türüne göre değişmektedir. Kedi ve köpeklerde M.canis nedenli dermatofitoz (mantar enfeksiyonu) lezyonları düzensiz olarak görülmektedir. Kısmen kıl dökülmelerine ve pulludan hafifçe kalkmış yuvarlak alanlara kadar değişen lezyonlara neden olmaktadırlar. Özellikle uzun tüylü ırklarda hastalık daha yaygındır ve asemptomatik olarak ta seyredebildiği bildirilmiştir. Trikofiton nedenli dermatofitozlar (mantar enfeksiyonu) ise, eritem ve kıl kaybı ile beraber kabuklanma gibi yangı lezyonlarına neden olan kabartılar ile seyretmektedir.
Kedi ve köpeklerde çeşitli mantar türleri dermatofitoza(mantar enfeksiyonu) neden olabilmektedir. Çeşitli araştırmacılar kedi ve köpek dermatofitozuna (mantar enfeksiyonu) neden olan etkenler olarak başta M. canis olmak üzere diğer Microsporum türleri olduğunu bildirmişlerdir.
Sonuç olarak, evcil hayvanlardan izole edilen dermatofitlerin çoğunun insanlarda da hastalık oluşturabilmesi, kedi ve köpeklerin de insanlar için potansiyel bulaşma kaynağı olmasından dolayı, dermatofitoza (mantar enfeksiyonu) neden olan etkenlerin tür düzeyinde saptanması için yapılan çalışmalar arttırılmalıdır. Aynı zamanda kentlerde küçük evcil hayvanların aile içinde beslenmesi ve kedi-köpek dermatofitozlarının (mantar enfeksiyonu) aile sağlığı açısından önemli olmasından dolayı, hayvan sahipleri dermatofitoz (mantar enfeksiyonu) konusunda bilinçlendirilmeli ve hayvanlarını düzenli Veteriner hekim kontrolünde tutmaları sağlanmalıdır.
Kaynak:
Alper ÇİFTCİ, Tuba İÇA, Barış SAREYYÜPOĞLU, H. Kaan MÜŞTAK Ankara Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Mikrobiyoloji Anabilim Dalı, Ankara Ankara Üniv Vet Fak Derg, 52, 45-48, 2005
Yorumlar