Köpeklerde Leptospirosis, “Lepto” olarak da bilinen hastalık Leptospira bakterilerinin neden olduğu ciltten bulaşan etken kan yoluyla tüm vücuda yayılan bakteriyel spiroketlerin neden olduğu zoonoz bir hastalıktır.
Etken hareketli, ince, uzun ve spiral biçimde bir spirokettir. Leptospiraların bütün patogenik suşları L. interrogans türüne aittir. Köpeklerde hastalığın etkenleri L. Canicola, L. İcterohaemorrhagiae ve L.grrippotifoza‘dır. Köpekler daha çok L. Canicola ile enfeksiyona yakalanırlar.
Enfekte hayvanlar idrarlarıyla çıkardıkları leptospiralar ile suları, toprağı ve kendi gıdalarını kontamine ederler. Rutubetli ortam ve alkali topraklar mikroorganizmanın uzun süre canlılığını muhafaza etmesine yardımcı olur. Hastalık mevsime bağlıdır. Yazın ve sonbaharın erken dönemlerinde daha sık görülür. Köpeklerde Leptospirosis enfekte idrarla direkt, bulaşık su, gıda ve toprakla indirekt bulaşır.
Leptospiralar deri ve mukozalardan geçerek kan dolaşımına karışırlar ve leptospremi devresini meydana getirirler. Bu devre bir hafta sürer. Daha sonra etkenler kan yolu ile böbreklere, karaciğere ve diğer organlara yayılarak koloniler teşkil ederler. Çeşitli toksinleri ile dokularda nekroza neden olurlar. Enfekte köpeklerin idrarlarıyla uzun süre leptospiraları çevreyi bulaştırılar.
Hastalığın inkübasyon süresi 3-7 gündür. Hastalık latent veya akut seyreder. Klinik bulgular karaciğer, böbrek ve damar sistemindeki bozukluklarla ilgili olarak ortaya çıkar.
İlk görülen belirtiler; anoreksi, kusma, ateş, daha sonra hemorojik mide barsak yangısı, poliuri, polidipsi, myalji, ülserli bir ağız yangısı ve mukozalarda sarılık görülür.
Kan muayenelerinde trombosit sayısı azalmış, lökositlerin sayısı artmıştır. Kan serumunda BUN, ALT, LDH, AST, SAP ve Biluribin miktarları artmıştır. İdrar irin ve protein içerir. Biluribin az veya hiç yoktur.
Seröz zarlarda peteşiyal ve ekimotik kanamalar, ağız mukozasında ve dilde ülserler vardır. Akciğerler ödemlidir. Ayrıca L. icterohaemorrhagiae ‘den ileri gelen olaylarda karaciğer büyümesi ve sarılık, L. Canicola ‘dan ileri gelen enfeksiyonlarda ise böbreklerin büyümüş ve solgun olduğu dikkati çeker.
İnsan sağlığı riski: Köpekler hastalığın insanlara naklinde vektör olarak rol oynarlar. İnsanlara hastalık enfekte hayvanların idrar, kan ve hastalıklı organları ile bulaşır. Hem hastalığın köpeklerden insana naklini önlemek, hem de köpekleri enfeksiyondan korumak için hayvanlara aşı uygulamaları yapılmalıdır.
Kaynaklar:
Currier,R. W. et all. (1982). Canine brucellosis. JAVMA. 180: 132.
Erganiş, O. (1993). Epidemiyoloji. Mimoza yay. Konya. 127.
Evans, M. E. et all (5981). Tularemia transmitted by a cat. JAVMA. 246: 1343.
lmren, H. Y., Şahal, M. (1994). Veteriner Iç Hastalıkları Medisan yay, Ankara. 388.
Jones, S.R. (1973). Toxoplasmosis: a review. JAVMA. 163: 1038.
Comments